H3 Có Thực Sự Thay Thế ExpressJS Trong Thế Giới Lập Trình Backend?
Lê Lân
0
Express Đang Già Cỗi? h3 Có Thể Là Tương Lai Cho Backend Node.js
Mở Đầu
Express.js đã từng là framework hàng đầu trong phát triển backend Node.js trong hơn một thập kỷ. Tuy nhiên, khi các ứng dụng ngày càng phức tạp và yêu cầu hiệu suất lớn hơn, nhiều hạn chế của Express bắt đầu lộ rõ.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá h3 – một lựa chọn nhẹ, nhanh và hiện đại hơn đến từ hệ sinh thái UnJS. Qua đó, bạn sẽ hiểu tại sao nhiều nhà phát triển hiện nay đang cân nhắc chuyển đổi sang h3, đặc biệt khi đối mặt với các ứng dụng tải cao, như nền tảng phân tích theo thời gian thực với hơn 50,000 yêu cầu mỗi giây (RPS). Chúng ta sẽ cùng so sánh hiệu suất của h3 và Express, lý do mà h3 được đánh giá là tương lai, cũng như những lưu ý cần thiết khi chuyển đổi.
1. h3 Là Gì?
Triết Lý UnJS
h3 là một phần trong bộ công cụ UnJS – tập hợp các thư viện module hóa, không phụ thuộc framework, được thiết kế nhằm:
Tối ưu hiệu suất với trọng lượng nhẹ, giảm tối đa chi phí tài nguyên.
Hỗ trợ hiện đại cho JavaScript (tập trung vào ESM, hỗ trợ tốt TypeScript).
Đảm bảo tính tương thích toàn diện (chạy tốt trên Node.js, Edge, Workers và môi trường serverless).
Các Tính Năng Chính
✅ Router siêu nhanh: Không sử dụng regex cho việc khớp route như Express, giúp tăng tốc đáng kể.
✅ Bộ công cụ tích hợp sẵn: Hỗ trợ phân tích thân request (body parsing), cookie, CORS, ...
✅ Middleware theo kiểu hàm có thể kết hợp dễ dàng, tránh tình trạng "next() hell".
✅ Hỗ trợ promise bản địa, tránh callback phức tạp.
<h3>Điểm nổi bật của h3:</h3>
Hiệu suất vượt trội
Thiết kế theo hướng module, thân thiện với JavaScript hiện đại
Thích hợp cho nhiều môi trường runtime
2. So Sánh Hiệu Suất h3 và Express
Chỉ số
Express
h3
Yêu cầu / giây
8,000
22,000
Độ trễ (p99)
45ms
12ms
Thời gian khởi động
120ms
30ms
Bộ nhớ sử dụng
85MB
32MB
Đánh giá dựa trên Node.js 20, 1.000 kết nối đồng thời.
Ý Nghĩa
h3 xử lý được gần 3 lần số lượng request trên mỗi giây so với Express.
Độ trễ giảm hơn 60%, giúp ứng dụng phản hồi nhanh, mượt hơn.
Bộ nhớ tiêu thụ giảm tới 40%, tiết kiệm tài nguyên đáng kể.
3. Tại Sao h3 Là Tương Lai?
🔥 Không Còn Tình Trạng Middleware Lộn Xộn
Với Express, thứ tự gọi middleware phụ thuộc vào cách sắp xếp, dẫn đến khó debug, gọi sai thứ tự gây lỗi.
// Express (middleware không rõ thứ tự)
app.use(bodyParser());
app.use(cors());
app.use(rateLimiter());
Với h3, middleware được xây dựng như các hàm có thể kết hợp rõ ràng và dễ kiểm soát:
Tích hợp async/await trực tiếp giúp coding dễ dàng, tránh callback đan xen phức tạp.
Tự động xử lý JSON trả về mà không cần gọi res.json như Express.
app.use('/api', async (req) => {
const data = awaitfetchExternalAPI();
return { data };
});
🌐 Hỗ Trợ Rộng Rãi Cho Môi Trường Runtime
Môi trường
Đơn vị hỗ trợ
Node.js
✔
Edge (Cloudflare, Vercel, Deno)
✔
Serverless (AWS Lambda, Netlify Functions)
✔
4. Khi Nào Nên Chuyển Và Khi Nào Nên Giữ Lại Express?
✅ Nên Dùng h3 Nếu:
Cần tối ưu hiệu suất cho API yêu cầu throughput cao.
Khởi động dự án mới (tận dụng lợi thế xanh, tránh legacy code).
Muốn tận dụng các tính năng hiện đại của JavaScript / TypeScript (ESM, async-first).
⚠️ Vẫn Nên Dùng Express Nếu:
Dự án phụ thuộc nhiều vào middleware sẵn có của Express (ví dụ như passport.js).
Có legacy code lớn, chi phí di chuyển quá cao, không đáng đổi lấy lợi ích.
Cần ổn định đã được chứng minh qua hơn 10 năm phát triển và sửa lỗi.
<b>Lời khuyên:</b> Nên đánh giá kỹ lưỡng lợi ích vs chi phí trước khi quyết định chuyển đổi.
5. Mẹo Khi Di Chuyển Từ Express Sang h3
Ví Dụ So Sánh Mã Nguồn
// Trước (Express)
app.get('/users/:id', (req, res) => {
res.json({ user: req.params.id });
});
// Sau (h3)
const app = createApp();
app.use('/users/:id', (req) => {
return { user: req.params.id }; // Tự động serialize JSON
});
Lưu ý khác
h3 không sử dụng cặp đối tượng req/res truyền thống, thay bằng event pattern giống Fetch API.
Middleware không có next(), thay vào đó là hàm composable.
Có sẵn body parsing, không cần thêm middleware body-parser.
Làm quen với API mới sẽ mất chút thời gian, nhưng lợi ích dài hạn rất lớn.
Kết Luận
Nhìn chung, sau nhiều năm “làm mưa làm gió” với hàng loạt dự án Node.js, Express có thể đang bắt đầu lộ rõ những hạn chế về hiệu suất và thiết kế middleware cũ kỹ. Trong khi đó, h3, với trọng tâm là hiệu suất, sự đơn giản và khả năng tích hợp hiện đại, đang trở thành lựa chọn sáng giá cho các ứng dụng mới và thậm chí là các dự án cần mở rộng quy mô lớn.
Nếu bạn mong muốn:
Tăng tốc backend
Giảm rối trong middleware
Hưởng lợi từ các tính năng JavaScript/TypeScript mới
Thì việc thử nghiệm và chuyển sang h3 là một quyết định đáng cân nhắc.
Bạn đã từng dùng Express hay thử qua h3 chưa? Hãy chia sẻ trải nghiệm và câu hỏi của bạn để cùng thảo luận nhé!